Systemy łączności optycznej, kryptografia kwantowa, wykorzystanie sensorów w diagnostyce medycznej – rozwój tych technik może zrewolucjonizować gospodarkę krajów, które potrafią odpowiednio wykorzystać potencjał fizyki kwantowej. Realny wpływ na nadchodzące zmiany będą miały uczelnie, instytuty naukowe i przedsiębiorcy, którzy 23 maja na UW powołali Klaster Q – Klaster Technologii Kwantowych.
W Centrum Nowych Technologii UW reprezentanci świata nauki i biznesu przedstawili porozumienie, które ma na celu współpracę nad rozwojem polskich technologii kwantowych, aby były konkurencyjne na międzynarodowym rynku przemysłowym.
To wielki dzień zarówno dla Uniwersytetu Warszawskiego, jak i dla nowych technologii. Jestem dumny z osiągnięć naukowców UW w zakresie fizyki kwantowej, a także tego, że podejmują współpracę z innymi ośrodkami naukowymi, instytucjami publicznymi i przemysłem. Powołanie klastra pokazuje, że zarówno na uczelniach, jak i w biznesie czy samorządzie pracują osoby, które są doskonale przygotowane do tego, by budować przyszłość w oparciu o nowe technologie – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, podczas uroczystości inaugurującej klaster.
Kwanty i obronność
Maciej Małecki, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, w swoim wystąpieniu podkreślił rolę, jaką technologie kwantowe mogą odegrać dla kraju.
Dwa lata temu została zawiązana polska inicjatywa kwantowa skupiająca osiem najważniejszych ośrodków w całej Polsce. Dzisiaj jesteśmy w bardzo ważnym momencie nie tylko dla fizyki kwantowej, ale dla biegu gospodarczej historii naszej ojczyzny. Dziś na Uniwersytecie Warszawskim spotyka się trzech kluczowych interesariuszy tego projektu – polska nauka – z jej najwybitniejszymi przedstawicielami, spotyka się polski przemysł i polskie państwo. Dziś też widzimy, że technologie kwantowe i efekty badań naukowców można wykorzystać do podniesienia obronności naszego kraju – powiedział minister Maciej Małecki.
Wsparcie biznesu
Prezes EXATEL Nikodem Bończa Tomaszewski zadeklarował, że Spółka będzie wspierała inne, mniejsze podmioty i pełniła funkcję koordynacyjno-opiekuńczą i „pomagała w przełamywaniu lodów na drodze biznesowej”.
Widzimy kwestie rozwoju technologii kwantowych praktycznie tak samo. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z doniosłości chwili. Próbujemy zbudować całą gałąź przemysłu w oparciu o naukę (…) Jako kraj mamy wszystko, aby do tego wyścigu przystąpić. Mamy mocne środowiska naukowe, firmy, wolę naukowców do publikowania, jak i monetyzowania, mamy wsparcie ze strony rządu, który mówi, że nie boi się tego typu przedsięwzięć. Jeśli Polska ma się wyrwać z pułapki średniego wzrostu, to musimy odważnie podejmować tego typu inicjatywy – powiedział Nikodem Bończa Tomaszewski.
Polska ma potencjał
W uroczystości wziął też udział prof. Artur Ekert z Uniwersytetu Oksfordzkiego, współtwórca kryptografii kwantowej i członek Międzynarodowego Komitetu Naukowego Centrum Optycznych Technologii Kwantowych na UW.
Polska ma potencjał, może mamy spóźniony start, ale mamy świetnych ludzi. Polska nauka, jeśli chodzi o kwanty, była zawsze dobra. Szkoła polskiej optyki kwantowej była znana na świecie. Mamy ludzi, którzy potrafią patrzeć na kwanty i myśleć w kategoriach komercyjnych. W rządzie i agencjach rządowych są ludzie poważnie zainteresowani, żeby pomóc. Mam nadzieje, że polska nauka, polski przemysł i rząd będą dumni, że Polska możne naprawdę coś znaczyć w kwantowych technologiach – podsumował prof. Ekert.
Klaster współtworzą uniwersytety: Warszawski, Jagielloński, Gdański, im. Adama Mickiewicza, Mikołaja Kopernika w Toruniu, Politechnika Wrocławska, Centrum Fizyki Teoretycznej oraz Instytut Fizyki PAN. Środowisko biznesowe reprezentują eksperci z firm zajmujących się technologiami kwantowymi: EXATEL, który pełni rolę narodowego operatora telekomunikacyjnego w Polsce, a także spółki: BEIT, Fibrain, Nanores, ORCA Computing, QNA Technology, Quantum Blockchains, Quantum Flytrap, Quantum Optical Technologies, Sequre Quantum, Syderal Polska.
